هسته خرما در قرآن

سه کلمه در مورد هسته خرما در قرآن است که جالب میباشد  و انسان را به تفکر وا می دارد .

قطمیر ، فتیل ، نقیر

الف ) قطمیر : پرده یا روپوشی  که روی هسته خرما را پوشانده است .  ( تفسیر المیزان )

1 ) در فرهنگ معین درباره قطمیر چنین آمده است :

 پوست نازکی که بین خرما و هستة آن قرار دارد. کنایه از: چیز اندک .

 2 ) در لغت نامه دهخدا کلمه قطمیر اینگونه معنی شده است :

شکاف هسته خرما و پوست آن .  هم چنین گفته اند که قطمیر نام سگ اصحاب کهف نیز بوده است .

کلمه قطمیر تنها یک بار در قرآن آمده است . سوره فاطر جزء  22 آیه 13

 یُولِجُ اللَّیْلَ فِی النَّهَارِ وَیُولِجُ النَّهَارَ فِی اللَّیْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ کُلٌّ یَجْرِی لِأَجَلٍ مُسَمّیً ذلِکُمُ اللَّهُ رَبُّکُمْ لَهُ الْمُلْکُ وَالَّذِینَ تَدْعُونَ مِن دُونِهِ مَا یَمْلِکُونَ مِن قِطْمِیرٍ  

او شب را در روز داخل مى کند و روز را در شب ، و خورشید و ماه را مسخر ( شما ) کرده ،هر یک تا سرآمد


 معینى به حرکت خود ادامه مى دهد،این است خداوند، پروردگار شما، حاکمیت ( در سراسر عالم ) از آن


 اوست.و کسانى را که جز او مى خوانید (و مى پرستید)حتى به اندازه پوست نازک هسته خرما مالک نیستند.

         


ب ) نقیر( نقیرا ) : چاهک پشت هسته خرما ، نقطه پشت هسته خرما  ( لغت نامه دهخدا )


کلمه ( نقیرا)  دو بار در قرآن آمده است :


1)    سوره نساء جزء پنج آیه 53 که میفرماید : 


أَمْ لَهُمْ نَصیبٌ مِنَ الْمُلْکِ فَإِذاً لا یُؤْتُونَ النَّاسَ نَقیراً

آیا آنان( یهود ) نصیبی از حکومت دارند؟ [ اگر هم داشتند ، ]

 به قدر نقطه پشت هسته خرمایی [ چیزی ] به مردم نمی دادند.


2)    سوره نساء جزء پنج آیه 124 که میفرماید : 


وَ مَنْ یَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحاتِ مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثى‏ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ
فَأُولئِکَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَ لا یُظْلَمُونَ نَقیراً 

و کسانی که کارهای شایسته کنند- چه مرد باشند یا آن- در حالی که مؤمن باشند ،

 آنان داخل بهشت می شوند ، و به قدر گودی پشت هسته خرمایی مورد ستم قرار نمی گیرند.


ج ) فتیل ( فتیلا ) : نخ روی هسته خرما .

فتیل اسم مفعول است به معنای پیچیده شده ومنظورنخ نازکی استکه درشکاف هسته خرمااست.

(تفسیرالمیزان)

کلمه فتیلا در قرآن سه بار آمده است :

1)    سوره نساء جزء پنج آیه 49 : 


أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذینَ یُزَکُّونَ أَنْفُسَهُمْ بَلِ اللَّهُ یُزَکِّی مَنْ یَشاءُ وَ لا یُظْلَمُونَ فَتیلاً

آیا به کسانی که خود را به پاکی می ستایند ، ننگریستی؟ [ این خودستایی هیچ ارزشی و اعتباری ندارد ]

 بلکه خداست که هر که را بخواهد [ بر اساس ملاک های تعیین شده از سوی خود ] می ستاید ،

و [ گروهی که به ناحق ، خود را می ستایند

 در کیفر و مجازات ] به اندازه رشته میان هسته خرما مورد ستم قرار نمی گیرند.


2)    سوره نساء جزء پنج آیه 77 :


أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذینَ قیلَ لَهُمْ کُفُّوا أَیْدِیَکُمْ وَ أَقیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ فَلَمَّا کُتِبَ عَلَیْهِمُ الْقِتالُ إِذا فَریقٌ مِنْهُمْ یَخْشَوْنَ النَّاسَ کَخَشْیَةِ اللَّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْیَةً وَ قالُوا رَبَّنا لِمَ کَتَبْتَ عَلَیْنَا الْقِتالَ لَوْ لا أَخَّرْتَنا إِلى‏ أَجَلٍ قَریبٍ قُلْ مَتاعُ الدُّنْیا قَلیلٌ وَ الْآخِرَةُ خَیْرٌ لِمَنِ اتَّقى‏ وَ لا تُظْلَمُونَ فَتیلاً


آیا ندیدی کسانی را که [ پیش از اعلام حکم جهاد ] به آنان گفته شد: [ چون زمینه جنگ فراهم نیست ]

 دست از جنگ بازدارید و [ در این شرایط ] نماز را بر پا دارید ، و زکات بپردازید. ولی هنگامی که جنگ بر آنان

 لازم و مقرّر شد ، ناگاه گروهی از آنان مانند ترس از [ عقوبت ] خدا یا ترسی سخت تر از آن از مردمِ [مُشرک]

 ترسیدند و گفتند: پروردگارا! چرا جنگ را بر ما لازم و مقرّر کردی؟ و چرا ما را تا زمانی نزدیک [ که زمان مرگ

 طبیعی است ] مهلت ندادی؟ بگو: متاع دنیا اندک ، و آخرت برای آنان که تقوا ورزیده اند بهتر است و به اندازه

 رشته میان هسته خرما مورد ستم قرار نمی گیرند.


3)    سوره اسراء جزء پانزده آیه 71  : 


یَوْمَ نَدْعُوا کُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ فَمَنْ أُوتِیَ کِتابَهُ بِیَمینِهِ فَأُولئِکَ یَقْرَؤُنَ کِتابَهُمْ وَ لا یُظْلَمُونَ فَتیلاً

یاد کن روزی را که هر گروهی را با پیشوایی که برگزیده و از او پیروی کرده است فرا می خوانیم .

 پس کسانی که کارنامه آنان به دست راستشان داده شود ، کارنامه خود را می خوانند

و به آنان به اندازه رشته هسته خرمایی ستم نمی شود و پاداششان به طور کامل به آنان عطا می گردد .

خداوند از هر چیزی که آفریده خواه بسیار کوچک ، خواه بسیار بزرگ در آیات قرآن بدان مثال زده است

تا شاید انسان با تفکر و تدبر در نشانه های قدرت خدا ، راه حقیقت و صراط مستقیم را بیابد

 افلا یتدبرون ؟